بتونه برای اجرای صحیح و اصولی رنگ آمیزی سطوح بسیار مورد نیاز است چون می توان با آن تمامی خلل و فرج ها ، ترک ها ، سوراخ ها و موج های سطحی و زدگیها را به خوبی پرکرده و سطحی صاف و یکدست را برای رنگ آمیزی آماده کرد تا در کنار افزایش عمر و دوام کار، زیبایی آن نیز افزایش یابد .بتونه سریش یکی از بتونه های مورد استفاده برای بتونه کاری چوب است که با نام بتونه همرنگ نیز شناخته می شود.
بتونه ها در انواع مختلفی تولید و عرضه می شوند که بسته به نوع چوب ها اگر بافت باز داشته باشند نیاز به بتونه خمیری بوده و اگر چوب بافتی متراکم داشته باشد می توان از بتونه رقیق بر روی آن استفاده کرد.
آنچه خواهید خواند
بتونه سریشی چیست و چه کاربردی دارد؟
بتونه سریشی بتونه ای است که با مل و پودر سریشی تهیه می شود و چون در آن از پودر سریشی استفاده شده به بتونه سریشی معروف است.بتونه همرنگی یکی از زیرگروه های بتونه سریشی می باشد که در بتونه کاری چوب مورد استفاده قرار می گیرد اما اینکه این بتونه چگونه تهیه شده و چه کاربردی دارد را در ادامه بررسی خواهیم کرد.
بتونه سریش با رنگی که قرار است روی چوب اجرا شود باید همرنگ باشد تا کیفیت رنگ آمیزی افزایش یابد به همین دلیل پودر مل و پودر سریش و آب را مخلوط کرده و برای تعیین رنگ بتونه به آن گل اخرا برای طیف رنگ قرمز و اخرایی و یا گل امرا برای ایجاد طیف رنگی قهوه ای و یا گل ماشی برای طیف رنگی زرد و نارنجی و یا دوده برای سیاه کردن رنگ بتونه استفاده می شود.
مواد مورد استفاده در بتونه سریشی یا بتونه همرنگ
مل ، پودر سریش ، گل ماشی ، گل اخرا ، دوده ، گل امرا ، از جمله موادی هستند که در تهیه بتونه همرنگ از آن ها استفاده می شود.
مل : مل همان کربنات کلسیم است که به رنگ سفید و پودری بوده و ماده اصلی هر نوع بتونه ای محسوب می شود. از این پودر در برخی از رنگ ها نیز برای بالا بردن پوشش دهی رنگ های بی کیفیت استفاده می شود که البته مورد تأیید استادکاران حرفه ای نیست.
پودر سریش : این پودر از ریشه ی گیاهی گلدار به همین نام تهیه شده است.ریشه این گیاه ضخیم و لعاب دار بوده و در تهیه این پودر استفاده می شود.پودر سریش پودری به رنگ سبز ملایم است و بعد از ترکیب با آب ماده ای چسبنده ایجاد می شود که موجب استحکام و چسبناک شدن بتونه می شود.
پودر سریش باید با دقت به مل اضافه شود چون مقدار زیاد آن موجب سفت شدن بتونه شده و سنباده کاری روی این نوع بتونه به شدت سخت خواهد بود. به طور معمول نسبت مل به سریش ده به یک است پس در ترکیب مل با میزان مشخص از پودر سریش دقت کنید.
گل اخرا : این ماده که همان اکسید آهن است ماده ای پودری به رنگ قرمز و اخرایی می باشد این پودر در آب و روغن ها حل شده و برای قرمز کردن رنگ بتونه به مل و پودر سریش اضافه می شود.
گل ماشی : این پودر به رنگ زرد مایل به نارنجی است که در تهیه رنگ های ساختمانی نیز مورد استفاده است این پودر که به صورت مایع نیز عرضه می شود ،برای تغییر رنگ مناسب با رنگ چوب به بتونه همرنگ اضافه می شود.
گل امرا : این پودر به رنگ قهوه ای بوده و در بتونه سریش بسیار استفاده می شود چون اکثر لوازم چوبی در طیف رنگ قهوه ای هستند و گل امرا کمک خواهد کرد بتونه شما به رنگ دلخواه تبدیل شود.
دوده : برای تغییر رنگ بتونه سریش به رنگ سیاه از دوده استفاده می شود این پودر به شما کمک خواهد کرد برای رنگ آمیزی لوازم چوبی با رنگ مشکی،بتونه سریش را به رنگ مد نظر تبدیل کرد.
ابزار مناسب برای بتون کاری
برای اجرای بتونه باید از ابزار مناسب استفاده شود تا بتونه به بهترین شکل اجرا شده و سطحی کاملاً صاف و یکدست ایجاد شود.لیسه ، کاردک و تخته بتونه برای اجرای بتونه به کار می رود .
لیسه ابزاری به شکل مستطیل است که به جنس فلزی و تقریباً انعطاف پذیر است.کاردک ابزاری به شکل مثلث است و در رأس آن دسته ای چوبی طراحی شده تا کار بتوان به راحتی بتونه را با آن اجرا کرد.
تخته بتونه ابزاری برای قرار دادن بتونه روی آن است این تخته از جنس ام دی اف بوده و بتونه روی آن تهیه و آماده ی اجرا می شود البته قابل ذکر است که استفاده از این ابزار اجباری نبوده و می توانید از هر سطح صافی برای این منظور استفاده کنید اما نمی توان لیسه و کاردک را با ابزار دیگری جایگزین کرد.
انواع بتونه مناسب برای اجرا روی چوب
- بتونه سریش یا همرنگی
- بتونه چوب
- بتونه سرچوب
- بتونه لاکی
- بتونه سیلکس
- بتونه روغنی
- بتونه پلاستیک
- بتونه مومی
- بتونه فوری
- بتونه آهکی
- بتونه سنگی
هر آنچه باید در مورد بتونه سریش بدانید!
بتونه سریش یا بتونه همرنگی برای همرنگ کردن و صاف و یکدست کردن سطح چوب با رنگ اجرایی تهیه و استفاده می شود.این بتونه به خوبی حفره ها و خلل و فرج چوب را پوشش داده و در پوشش دهی هرچه بهتر رنگ بر روی چوب تأثیری مثبت و انکار ناپذیر دارد.
بتونه با مخلوط آب با سریش و بعد اضافه کردن آن به مل تهیه می شود اما باید برای همرنگ کردن بتونه با رنگ اصلی با اضافه کردن گل های رنگی یا دوده رنگ آن را به رنگ اصلی نزدیک کرد تا کیفیت و زیبایی کار افزایش یابد توجه داشته باشید که گل رنگی را کم کم و با دقت به بتونه اضافه کنید تا به طیف رنگ مد نظر برسید.
نکات مورد توجه در استفاده از بتونه ها
- نوع چوب تعیین کننده نوع بتونه مورد نیاز برای صاف و یکنواخت کردن سطح چوب است پس بسته به نوع چوب بتونه را انتخاب کنید.
- برای بالا بردن کیفیت و پوشش دهی رنگ اصلی باید بتونه با آن رنگ همرنگ شده باشد پس حتماً بتونه را با گل رنگی مناسب با رنگ اصلی، همرنگ کنید.
- سریش بعد از حل شدن در آب و در ترکیب با مل و گل رنگی، بتونه ای چسبناک ایجاد می کند که تناسب آن باید به نسبت ده مل و یک سریش باشد تا چسبندگی بتونه به حدی باشد که بعد از خشک شدن امکان سنباده کشی روی آن وجود داشته باشد اما استفاده کمتر از سریش کیفیت و چسبندگی بتونه را کاهش می دهد و استفاده بیشتر موجب سفت شدن بتونه شده و سنباده کشی روی آن بسیار سخت خواهد شد.
سخن پایانی
لوازم چوبی از لوازم لوکس محسوب می شوند و مراقبت از آنها مهم است تا کیفیت و زیبایی خود را از دست ندهند اما اگر به هر دلیلی نیاز به رنگ کاری روی چوب باشد اگر بتوان با روشی اصولی آن را رنگ کرد ،لوازم چوبی شما مثل روز اول نو و زیبا به نظر خواهد رسید اما به شرطی که زیرسازی چوب به درستی اجرا شده باشد.
بتونه کاری چوب بسیار مهم است تا شکاف ها ، شیارها ، ترک ها ، سوراخ های ناشی از میخ و پیچ یا هر وسیله ی تیزی که ایجاد شده و هر نوع آسیب چوب به درستی با بتونه مناسب پر شود.اما اگر نتوان بتونه را همرنگ کرد کیفیت کار کاهش خواهد یافت پس در تهیه بتونه دقت فرمایید تا رنگ آمیزی بی نقص داشته باشید.