همانطور که ساختمان ها برای حوادث طبیعی مثل زلزله مقاوم سازی می شوند، باید در برابر خطرات غیر قابل پیش بینی مثل آتش سوزی نیز ایمنی کافی داشته باشند. به دلیل اهمیت این نکات برای کاهش مخاطرات جانی و مالی ساکنین، آیین نامه های مختلفی وضع می گردد که با دانلود استاندارد 2800 و مطالعه آن، با فاکتورهای مهم ساخت و ساز در ایران آشنا خواهید شد.
مجریان ساخت معمولا از انواع پوشش ضد حریق برای مقاوم سازی سازه استفاده می کنند، که هنگام آتش سوزی منبسط شده و از انتقال حرارت به اسکلت بنا جلوگیری می کند. این پوشش ها در انواع سیمانی، گچی، به صورت رنگ و یا با نصب بورد در ساختمان اجرا می شوند. دانلود مبحث چهارم مقررات ملی ساختمان 1400 ، شما را با بخشی از استانداردهای مقاوم سازی بنا آشنا می کند.
آنچه خواهید خواند
پوشش ضد حریق یا Fireproof چیست؟
پوشش ضد حریق یا فایرپروف که به انگلیسی (Fire Proof) نام دارد، عایق های مقاومی هستند که سازندگان، آنها را روی سطوح داخلی و خارجی ساختمان نصب می کنند. با نصب این پوشش، در صورت بروز حادثه، اسکلت و بنای سازه آسیب جدی نمی بیند و فرو نمی ریزد. این عایق ها در برخورد با آتش متورم خواهند شد، به همین دلیل از نفوذ گرما به اسکلت فلزی ساختمان جلوگیری می کنند.
پوشش ضد حریق، دوام و ماندگاری اسکلت ساختمان را افزایش می دهد. در صورت بروز آتش سوزی، با نصب عایق فایرپروف، تا رسیدن آتش نشان ها و انجام عملیات اطفای حریق، سازه استحکام خود را حفظ خواهد کرد.
آشنایی با انواع پوشش ضد حریق برای عایق سازی بنا
تولیدکنندگان برای سطوح مختلف سازه ها مجبور به تولید انواع مختلفی از عایق های حرارتی هستند. مثلا فایرپروف مخصوص سازه های دریایی با عایق ساختمان های مسکونی یا تجاری تفاوت های زیادی دارد. در ادامه انواع پوشش های ضد آتش را معرفی می کنیم:
پوشش ضد حریق پایه سیمانی
هر چند این عایق ها را با پایه سیمان می شناسند، اما شیوه اجرای آنها با سیمان هایی که می شناسیم، تفاوت زیادی دارد. این عایق ها معمولا یک لایه چند میلی متری به رنگ سفید یا خاکستری کم رنگ روی سطوح به وجود می آورند. این لایه مقاومت سازه را در برابر دمای بالای 450 درجه حفظ می کند.
شیوه اجرای این عایق به صورت اسپری کردن است. در واقع مجری ها پوشش های بر پایه سیمان را روی دیوارهای فلزی یا بتنی اسپری می کنند.
عایق ضد حریق پایه گچی
در اجرای فایرپروف پایه گچی از اندودهای پاششی استفاده می کنند. این پوشش ها عملکردی شبیه به عایق های بر پایه سیمان دارند، منتهی برای اسپری کردنشان باید از نیروهای حرفه ای و کاربلد کمک بگیرید.
در صورتی که آتش سوزی رخ دهد، این عایق منبسط می شود و از رسیدن گرما به اسکلت ساختمان جلوگیری خواهد کرد.
استفاده از رنگ های ضد حریق
از انواع رنگ های عایق حرارتی معمولا در سطوح خارجی ساختمان ها استفاده می کنند. این عایق ها نه تنها زیبایی ظاهری سازه را از بین نمی برنند، بلکه مقاومت آن را در برابر اتش بیشتر می کنند.
لایه نازک رنگ های فایرپروف بعد از آتش سوزی متورم می شوند و جلوی انتقال حرارت را می گیرند. این رنگ ها معمولا نسبت به عایق های گچی و سیمانی قیمت بیشتری دارند.
بوردهای Fire Proof
بوردهای ضد حریق با ابعاد 20 تا 25 میلی متر شبیه داکت های برق هستند و مجری ها آنها را روی سطوح مختلف نصب می کنند. این محافظ ها بیشترین قیمت را در بین عایق های دیگر دارند و خیلی راحت روی سطوح اجرا می شوند.
کاربرد پوشش ضد حریق در سازه های مختلف
در چه مواردی از پوشش ضد حریق استفاده می کنند؟ در واقع فایرپروف ها برای ساختمان هایی با طبقه های کم ضروری نیستند؛ از این پوشش ها بیشتر برای ساختمان های چند طبقه با زیر بنای بزرگ استفاده می شود. در ادامه برخی از مهمترین موارد استفاده از این پوشش ها را لیست می کنیم:
- مجتمع های مسکونی
- مجتمع های تجاری
- سازه های دریایی مانند سکوهای نفتی
- تونل ها
- معدن های زیرزمینی
- کارخانه ها و تولیدی های مختلف
- سوله ها
- انبارها
سازندگان قبل از احداث بنا باید به طور کامل ویژگی های آن را بررسی کنند. در صورتی که احتمال بروز حادثه و آتش سوزی در یک محیط زیاد باشد، حتما باید از عایق های ضد آتش در آنجا استفاده کرد.
9 مزیت مهم پوشش ضد حریق
مهمترین مزایای استفاده از عایق ضد حریق در ساختمان، برای حفظ جان و مال ساکنین آن به شرح زیر می باشد:
- جلوگیری از آسیب رسانی آتش به زیبایی ظاهری بنا
- مقاومت بالا در برابر تغییرات آب و هوایی
- قابلیت چسبندگی زیاد
- امکان تعمیر و ترمیم در صورت آسیب
- عدم ایجاد گاز سمی
- مقاومت در برابر ضربه و زنگ زدگی
- جلوگیری از رشد میکروب، باکتری یا عوامل بیماری زا
- نصب راحت با سرعت بالا
- قابلیت نصب روی بناهای جدید و قدیمی
پوشش ضد حریق، لازمه ایمنی ساکنین ساختمان
انواع عایق فایرپروف با افزایش مقاومت بنا در برابر آتش سوزی، خسارت های جانی و مالی را به حداقل می رسانند و مورد تایید سازمان آتش نشانی کشور نیز هستند. البته انتخاب پوشش مناسب برای سازه از میان انواع سیمانی یا گچی، استفاده به صورت رنگ یا نصب بوردهای مخصوص، باید با مشورت مهندسین عمران انجام شود.
انبساط پوشش ضد حریق مانع از رسیدن حرارت به اسکلت ساختمان شده و در صورت بروز حادثه، فرصت کافی برای انجام عملیات اطفای حریق، پیش از خرابی بنا وجود دارد.
